De gevolgen van de uitbraak van het coronavirus worden ook gevoeld in het strafrecht. Zittingen worden voor onbepaalde tijd aangehouden en het openbaar ministerie kondigde direct aan hard te zullen handhaven op ‘misbruikers van corona’. Het recente samenscholingsverbod kan daarnaast flinke boetes opleveren voor particulieren en ondernemingen. Verder zijn er gevolgen voor gedetineerden nu directies in de penitentiaire inrichtingen ingrijpende maatregelen hebben getroffen om besmetting te voorkomen. In dit artikel wordt kort aangestipt wat er allemaal gebeurt.

Zittingen

Op dit moment zijn alle niet-urgente zaken aangehouden of uitgesteld tot en met in ieder geval 6 april 2020. Het kabinet zal op 31 maart een beslissing nemen over ná 6 april.

De rechtspraak heeft een opsomming gemaakt, met wat er onder noodzakelijke beslissingen valt: beslissingen over voorlopige hechtenis, beslissingen van de rechter(-commissaris) die geen uitstel dulden, doorzoekingen door de rechter-commissaris, uitspraken van recent afgeronde meervoudige kamerzaken, (super)snelrecht in zaken waarin de verdachte vastzit, beslissingen over voorlopige tenuitvoerlegging van straffen (TUL) en herroeping van een voorlopige in vrijheidsteling (VI).

De wél urgente zaken, die nu gewoon doorgang verleend krijgen, worden op dit moment zoveel mogelijk via videoverbinding geregeld. Naar de advocaten van ons kantoor werd daarnaast gecorrespondeerd dat verdachten ook niet langer de gelegenheid meer krijgen om de zitting op de rechtbank bij te wonen, transport wordt namelijk niet langer geregeld. De enige mogelijkheid om deel te nemen aan een zitting is dus via videoverbinding. In praktijk blijkt dat vaak lastig.

De verwachting is uitgesproken dat ná 6 april er weer mondjesmaat zaken behandeld gaan worden op de rechtbanken, hoewel zonder publiek. Wellicht komt het kabinet hier echter op terug in haar beslissing op 31 maart.

 

Corona rechtspraak

Het openbaar ministerie kondigde op 25 maart jl. aan dat er hard opgetreden zou worden tegen mensen die ‘misbruik’ maakten van de coronavirus uitbraak. Die aankondiging was daarvoor al in praktijk gebracht, want het openbaar ministerie eiste al eerder verspreid over het land zware straffen bij ‘corona-kuchers’: personen die bij hun aan- of staande houding gehoest hadden naar verbalisanten en daarbij ook hadden gesteld dat zij corona onder de leden hadden. Het openbaar ministerie kwalificeert deze handeling als bedreiging met zware mishandeling. In vrijwel alle gevallen werd gevangenisstraf geëist door de officier van justitie, en bovendien ook gekregen, want rechters straffen zwaar bij deze vergrijpen. In een enkel geval leverde dat zelfs een gevangenisstraf op van maar liefst tien weken.

Uitgangspunt bij het openbaar ministerie is verder dat er lik-op-stuk beleid is, wat betekent dat ‘corona misbruikers’ bij voorkeur al binnen drie dagen voor de rechter komen (een zogenaamde super snelrecht zitting) en anders binnen 2 weken. Celstraffen moeten daarnaast direct worden uitgezeten.

Door de regelingen die het kabinet daarnaast trof op maandag 23 maart, is het verboden om samen te scholen met méér dan drie personen, daarbij geldt een minimale afstand tot andere personen van anderhalve meter. Handhaving hiervan geschiedt hiervoor door de lokale overheden (gemeenten). Het kabinet heeft aangekondigd dat particulieren boetes opgelegd kunnen krijgen tot en met 400 euro per overtreding. Bij bedrijven dit zich niet aan het samenscholingsverbod houden kan dit oplopen tot en met een bedrag van 4000 euro.

Heeft u, of uw bedrijf, reeds een boete gekregen, maar bent u het daar absoluut niet mee eens? Wordt u om andere redenen – verband houdend met de corona uitbraak – vervolgd? Graag staan wij u bij! Neem hiervoor contact met ons op.

Detentie

Ook voor gedetineerden heeft de uitbraak van het coronavirus flinke gevolgen. Voor personen die in een ZBBI verbleven betekende dit in veel gevallen dat zij – met een enkelband – hun detentie op hun thuisadres mochten continueren. Overigens schijnt dit te verschillen per inrichting, en is het niet zo dat iedere ZBBI’er hier recht op heeft. Voor gedetineerden in een reguliere PI heeft de coronavirus uitbraak als gevolg dat veel recreatie en arbeidsprogramma’s ingetrokken zijn, met het oog op het voorkomen van een uitbraak in de PI. Daarnaast zijn alle verloven en bezoeken tot nader order ingetrokken.

Ons kantoor heeft om die reden veel telefoontjes gekregen de afgelopen dagen van gedetineerden, met de vraag of dat hier eventueel een klacht tegen kon worden ingediend. In veel gevallen zal een eventuele klacht helaas niet tot een gegrondverklaring zal leiden; het is immers logisch en voorzienbaar dat de PI’s maatregelen treffen om corona ook in de PI tegen te gaan. Maar er zijn gevallen waarin we veel voor u kunnen betekenen.

Heeft u vragen of wenst u juridische bijstand? Neem hiervoor vrijblijvend contact met ons op.